ماموریت کاسینی یکی از فوق العاده‌ترین و ماهرانه‌ترین گردش‌های مداری انجام گرفته در سیستم‌های سیاره ای می‌باشد. با اتمام ماموریت این کاوشگر فضایی تحقیقاتی از یک سو سیلی از اطلاعات بدست آمده در طول بیست سال سفر، محققین را تا سال‌ها پشتیبانی خواهد کرد و از سوی دیگر این سوال را در ذهن ایجاد می‌کند که پس از آن برای به‌روزرسانی معلومات و تصاویر سیارات بزرگ و گازی به کجا مراجعه کنیم؟
با نزدیک‌تر شدن به پایان راه هنوز هم سوالات بی‌پاسخ بسیاری پیش رو است که در این میان یکی بیش از بقیه خودنمایی می‌کند: یک روز کامل در زحل چند ساعت است؟
به نقل از برنامه‌ریز کاسینی «جو پیتسکی»، با گذشت این‌همه سال هنوز اطلاعات دقیقی در این خصوص وجود ندارد. زمانیکه کاوشگر وویجر 2 در سال 1981 به زحل رفت دوره‌ی چرخش این سیاره را 10ساعت و 39دقیقه ثبت کرد. اما هنگامی‌که کاسینی غول گازی را ملاقات کرد یک روز را 10 ساعت و 47 دقیقه ثبت کرد. هر بار که کاوشگر کاسینی سعی کرد طول دقیق یک روز زحل را به ثبت برساند آمار و ارقام تغییر کرد.
پیتسکی در ادامه گفت:
"یافتن طول یک روز در سیاره‌های سنگی یا زمینی کار ساده‌ای است و با نگاه کردن به ویژگی‌های موجود روی سطح سیاره قابل فهم است اما این مساله برای غول‌های گازی یا یخی نظیر اورانوس و نپتون دشوارتر است زیرا سرعت گردش ابرها بدور سیاره هیچ ارتباطی با سرعت واقعی گردش سیاره ندارد. "
از این‌رو، هنگامی‌که به مبحث تعیین طول روز در سیارات گازی می‌رسیم محققین توجه خود را به سوی میدان مغناطیسی آن سیاره معطوف می‌کنند. قطب‌های مغناطیسی سیارات معمولا بر اساس محور چرخش سیاره کج یا شیب هستند و به فضانوردان کمک می‌کنند طول روز را بدست بیاورند.
طی سه ماه گذشته کاووشگر کاسینی تا جای ممکن بین لایه‌های بالای جو و بخش‌های درونی حلقه‌های اطراف آن نزدیک شد و توانستیم ببینیم که شیب موجود حتی از آنچه محققین تصور می‌کردند هم کمتر است. میدان مغناطیسی زُحل به شکلی غیرمعمولی با محور گردش آن هم‌راستا است. در واقع بنا به گفته‌ی ناسا، کاسینی شیب موجود را کمتر از 0.06 درجه تخمین زده است.
این مشاهده فضانوردان را سردرگم کرده است زیرا پیش از این باورها بر این بود که شیبِ موجود، جریانای مغناطیسی تولید کننده‌ی موسوم به دینامو را در هسته‌ی سیاره حفظ می‌کند. وجود این جریانات می‌تواند در تعیین طول واقعی یک روز زحل نقش بسزایی داشته باشد.
پیتسکی گفت: «باید جایی در آنجا دینامو وجود داشته باشد. در قلب زحل چیزی در حال وقوع است». اطلاعاتی که طی این هفته جمع‌آوری می‌کنیم می‌تواند به دانشمندان کمک کند تخمین بهتری از طول یک روز زحل ارائه دهند.
بدون شک تیم کاسینی تمام تلاش خود را بکار می‌گیرد تا پیش از اتمام ماموریت حداکثر اطلاعات ممکن را جمع‌آوری کند. کاوشگر کاسینی تا 15 سپتامبر چندین گردش مدار دیگر نیز انجام خواهد داد و تا آخرین لحظه بروزرسانی و اطلاعات جدید در راه است.
گفتنی است که ماموریت کاسینی پروژه ای مشترک بین ناسا، آژانس فضایی اروپا (اسا) و آژانس فضایی ایتالیا است. آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا، بخشی از موسسه تکنولوژی کالیفرنیا در پاسادنا، بخش علمی ماموریت را مدیریت می کند.
منبع: Gizmodo
